
Kỹ năng xã há»™i - ná»n tảng cho sá»± há»™i nháºp cá»§a trẻ
Con bạn sẽ iÌt coÌ Ä‘iêÌ€u kiêÌ£n được rèn luyện các kỹ năng xã há»™i ở trưá»ng, vì thế tốt nhất các báºc phụ huynh nên chắc chắn rằng con trẻ được há»c các kỹ năng này ngay từ buổi đầu. Trưá»ng mẫu giáo và các cô nuôi dạy trẻ chỉ Ä‘óng vai trò trợ giúp chứ không thể thay thế được sá»± ảnh hưởng cá»§a gia Ä‘ình tá»›i các kỹ năng xã há»™i cá»§a trẻ. Làm thế nào để gia Ä‘ình và nhà trưá»ng phối hợp trong việc rèn luyện kỹ năng xã há»™i cho trẻ? MôÌ£t vaÌ€i gợi yÌ Ä‘ể baÌ£n coÌ thể cung câÌp cho trẻ những kỹ năng câÌ€n thiêÌt.
1. Nêu rõ ràng các kỹ năng xã há»™i cần thiết mà bố mẹ mong muốn trẻ sẽ há»c được, và dạy cho con biết tầm quan trá»ng cá»§a các kỹ năng Ä‘ó.
Trẻ cần phải há»c cách ý thức được vá» cá»™ng đồng, các hành vi cá»§a trẻ sẽ ảnh hưởng đến những ngưá»i khác, để trẻ có thể nuôi dưỡng được lòng cảm thông đối vá»›i má»i ngưá»i. Äiá»u này cÅ©ng kích thích phát triển những quy chuẩn đạo đức cá»§a trẻ: tôn trá»ng và đối xá» tốt vá»›i ngưá»i xung quanh, đổi lại trẻ sẽ trải nghiệm được những cảm giác tốt đẹp trong lòng.
Trẻ cÅ©ng nên được dạy rằng đối xá» công bằng vá»›i má»i ngưá»i mang lại lợi ích thá»±c tế. Ví dụ, khi bạn lịch sá»± vá»›i haÌ€ng xoÌm, vÆ¡Ìi những ngưá»i baÌn haÌ€ng, bạn sẽ dá»… dàng có được mối liên hệ vaÌ€ cÅ©ng như cân nhắc vào vị trí mà bạn muốn. Nếu trẻ có thể há»c được Ä‘iá»u này, trẻ sẽ trở nên lịch sá»± vá»›i giáo viên và phụ huynh, cÅ©ng như bạn bè. Trẻ sẽ cố gắng giao tiếp để được hiểu, chứ không đơn thuần dùng những hành động để diá»…n tả cảm xúc cá»§a mình.
Cuối cùng, Ä‘iá»u trẻ cần được há»c là nên đặt ra những giá»›i hạn và định mức cho lòng tá»± tôn cá»§a mình. Há»c cách phản ứng lại vá»›i những Ä‘iá»u còn chưa tốt cá»§a xã há»™i là má»™t kỹ năng cần thiết cá»§a cuá»™c sống. Trẻ cÅ©ng cần được dạy dá»— cách bảo vệ bản thân mà không tạo cÆ¡ há»™i cho những hành vi tiêu cá»±c từ các đối tượng khác phát triển.
2. Nêu gương tốt: Nếu trẻ chưa cư xá» Ä‘úng phép, bạn nên tá»± Ä‘ánh giá lại những hành vi cá»§a bản thân.
Liệu bạn có Ä‘ang căng thẳng, chịu áp lá»±c, hoặc có thể Ä‘ang trải qua má»™t cảm giác tiêu cá»±c nào Ä‘ó? Bạn có trở vá» nhà từ nÆ¡i làm việc mang theo bao nhiêu những phàn nàn vá» sếp và đồng nghiệp, hoặc nói không tốt vá» ngưá»i khác sau lưng há»? Cách bạn nói chuyện vá»›i những ngưá»i trong gia Ä‘ình có lịch sá»± nhẹ nhàng không? Bạn có hay nói những câu như “Vô vá»ng thôi”, “Tôi không thể vượt lên được” ,“Thế giá»›i này đầy rẫy những thứ chẳng ra gì”, “Bá»n há» Ä‘úng là dốt nát” không? Bạn có thể nghÄ© rằng không có gì bất ổn khi nói hay làm như thế, tuy nhiên, trẻ con biết bắt chước đấy!
3. Hãy chuyện trò: Äôi khi trẻ “thá» nghiệm, nghịch ngợm” vá»›i những hành vi mà trẻ quan sát được trong cuá»™c sống, nếu như trẻ có nói Ä‘iá»u gì Ä‘ó không tốt, phụ huynh nên cố gắng nói chuyện vá»›i trẻ má»™t cách khách quan.
Ví dụ, bạn có thể chỉ ra “Bạn con rất giáºn dữ khi nghe con nói thế, và bố/mẹ nghÄ© rằng con có thể diễn Ä‘aÌ£t caÌch khác để nói cùng má»™t ý Ä‘oÌ maÌ€ không laÌ€m baÌ£n âÌy giâÌ£n.” Æ Ì‰ lưÌa tuổi naÌ€y, trẻ hoÌ£c được từ caÌch thưÌc Ä‘oÌng vai trong giao tiêÌp, viÌ€ thêÌ hãy để gia Ä‘ình lần lượt Ä‘óng vai những ngưá»i khác nhau, trò chuyện “giả vá»” vá»›i nhau. Ví dụ, bạn có thể Ä‘óng vai má»™t ngưá»i nói năng chẳng dá»… chịu tý nào, hay ngưá»i bị tẩy chay, hoặc ngưá»i lúc nào cÅ©ng được chú ý, vá»›i má»—i ngưá»i khác nhau, cùng má»™t ý nhưng trẻ sẽ há»c cách nói vá»›i các tông Ä‘iệu, cách thức khác nhau. Trẻ cÅ©ng nên Ä‘óng những vai tương tá»±, trò chuyện vá»›i trẻ rằng nếu trẻ là ngưá»i như thế, liệu cách trò chuyện, đặt vấn đỠđã ổn chưa, hay còn có cách khác hợp lý hÆ¡n. GiuÌp trẻ Ä‘oÌng vai chiÌnh laÌ€ caÌch Ä‘ể laÌ€m trẻ thiÌch nghi vÆ¡Ìi caÌc môÌi quan hêÌ£ môÌ£t caÌch tôÌt nhâÌt.
Æ Ì‰ lưÌa tuổi trẻ nhỏ, trẻ chỉ “thá» nghiệm” và muốn biết Ä‘iá»u gì sẽ xảy ra, viÌ€ thêÌ không nên quá giáo Ä‘iá»u và hà khắc khi trẻ há»c cách tiếp cáºn vá»›i xã há»™i bởi rất hiếm khi trẻ có ý định làm tổn thương đến ai. Hãy giúp trẻ thá» nghiệm, phát triển lòng cảm thông bằng cách đặt trẻ vào vị trí cá»§a nhiá»u ngưá»i. Cách này đặc biệt hữu ích khi trẻ thưá»ng bị bạn bè trêu chá»c, tẩy chay. Trò chÆ¡i Ä‘óng vai cùng các thành viên trong gia Ä‘ình sẽ giúp trẻ há»c cách trở nên kiên định, và hệ quả tiếp theo cá»§a các phản ứng cá»§a trẻ.
4. Khuyến khích trẻ: Khi trẻ lá»›n hÆ¡n, hoặc trẻ chưa phát triển các kỹ năng xã há»™i tốt lắm, bạn có thể thỠđưa ra các mức thưởng/phạt: cắt bá»›t “đặc quyá»n” cá»§a trẻ hoặc thưởng cho trẻ khi trẻ làm tốt việc gì Ä‘ó.
Nếu bạn thá» cách này, má»™t Ä‘iá»u quan trá»ng cần nhá»› là nên tháºt rõ ràng và chi tiết trong các hành động mong đợi cá»§a trẻ. Ví dụ, má»—i lần con bạn nói những lá»i không hay, trẻ sẽ mất 10 phút xem tivi hoặc chÆ¡i vi tính hằng ngày. Hãy cho trẻ biết má»—i lần bạn nghe thấy trẻ nói, và Ä‘ánh dấu vào má»™t bảng theo dõi.
Hãy thưởng, phạt má»™t cách công minh: Nếu con bạn có thể tá»± phát hiện ra việc mình nói như thế là không tốt, bạn hãy thưởng cho con bạn thêm 10 phút xem tivi, chÆ¡i trò chÆ¡i. Hãy dạy cho trẻ cách nói ra cảm nghÄ© cá»§a trẻ, thay vì nói ra những lá»i nguyá»n rá»§a, và thưởng cho trẻ vì biết cách “bày tá»” cảm xúc bằng những lá»i hay ý đẹp. Dạy trẻ thay vì nói báºy để diá»…n tả cảm xúc thất vá»ng, trẻ có thể nói “tháºt Ä‘áng chán”, vv…
5. Hãy tin tưởng vào trẻ.
Dù tình huống xấu nào có xảy ra đối vá»›i con bạn, luôn có má»™t cách để bạn có thể giúp đỡ con mình. Hãy luôn giữ vững niá»m tin vào con trẻ và bạn sẽ thành công!
CaÌc bâÌ£c phuÌ£ huynh thường băn khoăn khi thâÌy con miÌ€nh không biêÌt tổ chưÌc cuôÌ£c sôÌng của chuÌng sao cho goÌ£n gaÌ€ng, ngăn năÌp, vaÌ€ thường laÌ€m viêÌ£c giÌ€ cũng hỏng dẫn Ä‘êÌn lo lăÌng không biêÌt con miÌ€nh sẽ thiÌch nghi cuôÌ£c sôÌng được không? Tuy nhiên, caÌc bâÌ£c phuÌ£ huynh không câÌ€n lo lăÌng quaÌ bởi ở trẻ coÌ 2 Ä‘iểm báo chính cho thấy trẻ có thể tá»± phát triển những kỹ năng cần thiết: Thứ nhất, hệ thần kinh cá»§a trẻ phải phát triển đến Ä‘úng độ “chiÌn” để hoàn thành nhiệm vụ được giao. Thứ hai, trẻ cần được trao cÆ¡ há»™i (bởi phụ huynh và ngưá»i chăm sóc) để thá»±c hành việc hoàn thành nhiệm vụ, và tất nhiên trẻ cÅ©ng cần được há»— trợ khi thá»±c táºp các nhiệm vụ Ä‘ó. Theo thá»i gian phụ huynh sẽ dần thấy những thay đổi nhỠở trẻ cho tá»›i khi trẻ nhuần nhuyá»…n kỹ năng Ä‘ó. Rồi những kỹ năng xã hôÌ£i sẽ dần được trẻ sá» dụng thuần thục, Ä‘iá»u này cÅ©ng giống như viêÌ£c hiÌ€nh thaÌ€nh caÌc kỹ năng thao taÌc như Ä‘aÌnh răng, mặc quâÌ€n aÌo… ÄiêÌ€u quan troÌ£ng nhâÌt cha meÌ£ phải hiểu rằng hiÌ€nh thaÌ€nh kỹ năng tất cả Ä‘á»u phải trải qua má»™t quá trình.
Æ Ì‰ trẻ, nhịp độ phát triển ở từng đưÌa trẻ laÌ€ khác nhau và khái niệm bước phát triển thông thưá»ng cÅ©ng rất linh hoạt vá»›i má»—i trẻ. Vì thế nếu con bạn có bắt đầu nắm vững những kỹ năng nào đấy muá»™n hÆ¡n hay sá»›m hÆ¡n má»™t chút so vá»›i thông thưá»ng thì cÅ©ng không nên lo lắng.
Nguồn: http://unescovietnam.vn
IXL LEARNING là hệ thống Ä‘ào tạo đồng thá»i ba môn kết hợp bao gồm tư duy toán - kỹ năng xã há»™i - tiếng Anh. Trong Ä‘ó, kỹ năng xã há»™i được giảng dạy theo chuẩn quốc tế Unesco vá» phá triển kỹ năng cho trẻ, cÆ¡ sở lý thuyết tâm lý há»c.
Má»i thông tin chi tiết, phụ huynh vui lòng liên hệ theo địa chỉ:
IXL LEARNING
Äịa chỉ: Số 208 Xã Äàn 2, Äống Äa, Hà Ná»™i
Hotline: 0962 706 922/ 0247 3009 006
Website: ixl.vn
Các tin khác
Xã Đàn: (024) 7300 9006
Linh Đàm: (024) 7300 5006 (*) Từ: 8h30 – 20h30 Thứ Hai đến Thứ Sáu
