Bảy thời điểm nhạy cảm khi phê bình trẻ

Cha mẹ thường nghĩ rằng thời gian cả gia đình quây quần bên mâm cơm là thời điểm lý tưởng để dạy dỗ con cái. Theo nghiên cứu, hệ tiêu hoá của con người có mối quan hệ khăng khít với hệ cảm xúc và khi bị chỉ trích trong lúc ăn, trẻ sẽ thường có cảm xúc tiêu cực, ảnh hưởng đến cảm giác ngon miệng. Nếu việc ‘dạy dỗ’ xảy ra thường xuyên sẽ để lại hệ quả xấu cho hệ tiêu hoá cũng như tâm lý trẻ.

Theo đặc tính sinh học, nếu bị chỉ trích trước khi đi ngủ, trẻ sẽ nghĩ về nó nhiều hơn. Những cảm xúc này sẽ dẫn lối cho những suy nghĩ tiêu cực về bản thân và tình yêu của bố mẹ dành cho chúng. Trong trường hợp cha mẹ bận việc, chỉ có thể trao đổi cùng trẻ trước khi ngủ thì cần có một cách tiếp cận nhẹ nhàng, giúp trẻ nhận thức được lỗi lầm nhưng vẫn cảm nhận được sự quan tâm của bố mẹ, từ đó thấy tự tin và sẵn sàng sửa đổi.

 Ai cũng có lòng tự trọng, và trẻ nhỏ cũng không ngoại lệ. Đôi khi người lớn vì một phút nóng giận, không kiềm chế được cảm xúc nên mắng mỏ, chê bai trẻ trước mặt người khác. Điều này khiến trẻ có xu hướng mất tự tin, đặc biệt đối với lứa tuổi trưởng thành, trẻ sẽ hình thành thói quen phản kháng, làm ngược lại những gì cha mẹ dạy bảo.

 Những lúc ốm đau, cơ thể mệt mỏi, trẻ sẽ cần sự quan tâm, vỗ về từ bố mẹ. Việc phê bình trẻ những lúc này không mang lại giá trị tích cực, mà ngược lại, vô tình khiến tâm trạng trẻ xấu đi, ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của trẻ.

 Mục đích của việc phê bình chính là giúp trẻ nhận thức được sai lầm của mình, do đó việc tiếp tục chỉ trích trẻ là điều không cần thiết. Thay vì vậy, hãy khen ngợi trẻ để trẻ tự tin và chủ động khắc phục lỗi lầm.

Khi đang hân hoan với một thành tích nào đó hay đang gặp chuyện không vui, đây là thời điểm trẻ không sẵn sàng cho việc bị phê bình. Những lúc này, trẻ cần bố mẹ ở bên cạnh để chung vui hoặc chia sẻ nỗi buồn. Những vấn đề của trẻ nên được gác lại vào thời điểm khi trẻ có trạng thái tương đối cân bằng về tâm lý.

Việc trao đổi và rút kinh nghiệm nên được thực hiện vào thời điểm cả bố mẹ và trẻ đang bình tĩnh và cân bằng. Khi nóng giận, bố mẹ có xu hướng mất kiểm soát về hành vi và lời nói dẫn đến tổn thương con trẻ. Vì vậy, để cho việc phê bình, góp ý cho con được hiệu quả, bố mẹ nên tránh những lúc “tăng xông" này.
 

Giáo dục gia đình vẫn luôn là yếu tố cơ bản trong việc hình thành và phát triển tính cách của trẻ. Để dạy dỗ con trẻ không là nỗi ám ảnh của cả Bố/ Mẹ và con, việc lựa chọn thời điểm thích hợp cho việc giải quyết những vấn đề tiêu cực là rất cần thiết.

Cùng iGEM LEARNING theo dõi Page để có nhiều "bí kíp" tham khảo dậy các con, Bố/ Mẹ nhé!